Kind-oudermishandeling

Dit is emotioneel of mentaal geweld en kan zich uiten in constante scheldpartijen, vernedering, dreigementen, en manipulatie. De jongere kan bijvoorbeeld de ouder voortdurend angst aanjagen, schuldgevoelens aanpraten, of controleren door te dreigen met zelfbeschadiging of andere extreme gedragingen. Psychisch geweld is schadelijk omdat het het zelfvertrouwen van de ouder ondermijnt en een voortdurende, stressvolle sfeer in huis creëert.

Dit omvat lichamelijke agressie zoals slaan, schoppen, duwen, of andere vormen van fysiek misbruik. Het gaat hierbij niet om een eenmalige uitbarsting, maar om terugkerend fysiek geweld dat de veiligheid en het welzijn van de ouder ernstig bedreigt. Soms kunnen ook voorwerpen worden gegooid of vernield, wat eveneens bij fysiek geweld wordt gerekend.

Hoewel dit zeldzamer is, kan seksueel grensoverschrijdend gedrag tussen kind en ouder voorkomen als een vorm van mishandeling. Dit kan bestaan uit ongewenste aanrakingen, intimidatie of zelfs dwingende seksuele handelingen. Deze vorm van geweld is bijzonder traumatisch en kan diepe psychische wonden veroorzaken.

Hierbij dwingt de jongere de ouder tot het afstaan van geld of materiële middelen. Dit kan gaan van geld eisen voor persoonlijke uitgaven tot het stelen van geld, bankpassen of waardevolle bezittingen. Financiële afpersing kan een ernstige impact hebben op het economische welzijn van het gezin en de ouder onder druk zetten om aan de eisen van de jongere te voldoen uit angst voor verder geweld.

Probeer zoveel mogelijk informatie te verzamelen over de situatie. Let op signalen of gedragingen die kunnen duiden op kind-oudermishandeling. Dit kan helpen om een beter beeld te krijgen van wat er speelt.

Door met anderen te praten, kun je meer inzicht krijgen in de situatie. Anderen kunnen aanvullende signalen of informatie hebben die je niet zelf hebt opgemerkt, wat kan helpen bij het vormen van een vollediger beeld. Ook kan het praten met anderen je helpen om te bepalen of je zorgen terecht zijn. Het kan je een nieuw perspectief bieden op de situatie en bevestiging dat wat je ziet niet normaal is.

Begin het gesprek in een veilige en vertrouwelijke omgeving. Dit kan een rustige plek zijn waar jullie ongestoord kunnen praten. Stel open vragen zoals: “Hoe gaat het met je?” of “Ik heb gemerkt dat je soms terugtrekt; gaat alles goed thuis?” 

Luister aandachtig zonder oordeel en laat de ouder weten dat je er bent om te luisteren en niet om hen te bekritiseren. Dit helpt om een veilige sfeer te creëren waarin de ouder zich vrij voelt om te delen. Geef erkenning aan de gevoelens van de ouder en maak duidelijk dat het normaal is om steun te zoeken. Moedig hen aan om professionele hulp te overwegen, en bied aan om samen naar mogelijkheden te kijken, zoals contact opnemen met een hulporganisatie of maatschappelijk werk. Respecteer het tempo en de wensen van de betrokkenen; forceer niets en geef aan dat je er bent om te helpen wanneer ze daar klaar voor zijn.

Kies voor het gesprek een ontspannen en neutrale omgeving, zoals een park of een andere rustige plek waar het kind zich op zijn gemak voelt. Begin het gesprek zonder verwijten en gebruik een benadering die het kind uitnodigt om met je in gesprek te gaan, bijvoorbeeld: “Ik merk dat het soms moeilijk voor je is thuis. Wil je erover praten?” 

Probeer begrip te tonen en moedig het kind aan om na te denken over wat hij of zij zou kunnen doen om de situatie te verbeteren. Bespreek ook welke personen daarbij zouden kunnen helpen, zoals schoolmaatschappelijk werk of andere ondersteuningsinstanties, maar oefen geen druk uit. Blijf geduldig en ondersteunend, zodat het kind zich veilig voelt om zijn of haar gevoelens te delen en open te zijn over hun ervaringen.

Soms is de situatie ernstig en zijn professionele hulpinstanties nodig om de situatie te verbeteren. Hieronder vind je organisaties die kunnen helpen.